Η επιλογή της οικογένειας έναντι της καριέρας είναι φυσική τάση εγγεγραμμένη στο γυναικείο DΝΑ ή συμβιβασμός ανάγκης; «Θα σας απαντήσω με ένα υποθετικό σενάριο:αν μια γυναίκα ανακοινώσει ότι θα κάνει διδακτορικό ή ότι θα κάνει ένα παιδί,σε ποιο από τα δύο ενδεχόμενα θα τη συγχαρεί με ειλικρινή ευτυχία η μητέρα της;Η απάντηση φανερώνει τους στόχους που η ίδια η κοινωνία θέτει για τις γυναίκες» λέει χαρακτηριστικά η κυρία Μαρία Βακόλα , οργανωσιακή ψυχολόγος και επίκουρη καθηγήτρια στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Οπως εξηγεί, στη διοίκηση επιχειρήσεων χρησιμοποιείται ένας ιδιαίτερος όρος για να περιγραφεί η άνοδος της γυναίκας στην εταιρική ιεραρχία: «γυάλινη οροφή». «Είναι αυτό το αόρατο εμπόδιο που επιτρέπει στη γυναίκα να βλέπει την κορυφή,αλλά για μια σειρά κοινωνικών αιτιώννα μην τη φτάνει ποτέ! Μια επιχείρηση αποτελεί αντανάκλαση της κοινωνίας και αντιστρόφως. Αρα η οργανωσιακή κουλτούρα των επιχειρήσεων αντανακλά τις πατριαρχικές δομές της κοινωνίας» τονίζει. Για να αντιστραφεί αυτό το φαινόμενο η κυρία Βακόλα υποστηρίζει ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να στηρίξουν όχι τη γυναίκα, αλλά την οικογένεια. «Αυτό σημαίνει επιδόματα,μειωμένο ωράριο και διευκολύνσεις για τον γονέα, είτε αυτός είναι άνδρας είτε γυναίκα. Μόνον έτσι θα πάψει το δίλημμα “καριέρα ή οικογένεια” να αποτελεί γυναικεία υπόθεση και θα γίνει ζήτημα χαρακτήρα και επιλογών που δεν σχετίζονται με το φύλο» καταλήγει. Μάλιστα, το δίλημμα «καριέρα ή οικογένεια» φαίνεται ότι τίθεται σε όλο και νεαρότερη ηλικία στις Ελληνίδες. Η 18χρονη Αννα Καραμάνη-Πλουμπίδου είχε από μικρή έφεση στις θετικές επιστήμες και στις εφετινές πανελλήνιες εξετάσεις πέτυχε να εισέλθει στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. «Ημουν σε μεγάλο δίλημμα ανάμεσα στην Ιατρική και στο Πολυτεχνείο και οι γονείς μου ήταν πολύ αρνητικοί στο ενδεχόμενο της Ιατρικής. Μου έλεγαν ότι είναι δύσκολη καριέρα για γυναίκα,ότι δεν συνδυάζεται εύκολα με την ανατροφή οικογένειας.“Οταν εσύ θα ολοκληρώνεις τις σπουδές σου, οι φίλες σου θα έχουν ήδη οικογένεια.Πώς θα νιώσεις τότε;” μου έλεγαν» διηγείται η ίδια μιλώντας στο «Βήμα». Τονίζει βέβαια ότι η απόφασή της εν τέλει δεν καθορίστηκε από το παραπάνω δίλημμα, καθώς αυτό που επιθυμεί είναι «ένα επάγγελμα που μου αρέσει και που είναι χρήσιμο στην κοινωνία.Το θέμα της οικογένειας δεν με απασχολεί ακόμα». Μια Ελληνίδα φτιάχνει software για τονινδικό στρατό! Χωρίς αμφιβολία το δυσκολότερο εγχείρημα για μία γυναίκα είναι να διακριθεί σε έναν ανδροκρατούμενο επαγγελματικό τομέα χωρίς να απολέσει τη γυναικεία της φύση. Η 28χρονη ηλεκτρολόγος μηχανικός κυρία Φωτεινή Αγραφιώτη είναι ιδιοκτήτρια εταιρείας στο Τορόντο του Καναδά που παράγει λογισμικό για τον αμερικανικό στρατό, εταιρείες σεκιούριτι, αεροδρόμια και πρόσφατα και για τον... ινδικό στρατό. Η εταιρεία της θα κάνει εφέτος, τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της, τζίρο 250.000 δολάρια και κατασκευάζει προγράμματα ταυτοποίησης ατόμων σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα, όπως για παράδειγμα στρατιωτών σε πεδίο μάχης. «Οταν έκανα τις προπτυχιακές μου σπουδές στο Πολυτεχνείο της Κρήτης θυμάμαι ότι ένιωθα σαν ξένη σε έναν “αγορίστικο τομέα”. Οταν είχα κάποια σημαντική παρουσίαση απέφευγα να ντυθώ θηλυκά, φοβόμουν να φορέσω ένα όμορφο φόρεμα ή να βάψω τα νύχια μου. Υπήρχε πάντα αυτή η αίσθηση ότι δεν θα με αντιμετώπιζαν ποτέ ως ίση» διηγείται η ίδια μιλώντας στο «Βήμα». «Κατά τη διάρκεια της πρακτικής μου στο εργαστήριο του Πολυτεχνείου πήρε τη θέση του διευθυντή ένας καθηγητής από την Αμερική. Θυμάμαι ότι με κάλεσε στο γραφείο του και μου είπε:“Αν νιώσεις οποιαδήποτε διάκριση εις βάρος σου επειδή είσαι γυναίκα, οποιαδήποτε έλλειψη σεβασμού απέναντι σε εσένα ή στις ιδέες σου,θέλω να μου το πεις”.Τελικά δεν ανέκυψαν προβλήματα, όμως εκτίμησα πολύ τη στάση του» τονίζει. Το 2007 η κυρία Αγραφιώτη αποφάσισε να συνεχίσει τις μεταπτυχιακές της σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο. «Οταν τελείωσα το μάστερ, είχα την επιλογή να επιστρέψω στην πατρίδα.Η έρευνα που ήθελα να κάνω απαιτούσε βέβαια προϋποθέσεις και εργαστήρια που δεν θα είχα στην Ελλάδα- καθώς και χρήματα,τα οποία επίσης δεν θα είχα. Ο καθηγητής μουλοιπόνμου πρότεινε να μείνω στο Τορόντο. Μου προσέφερε εργαστήριο και χρηματοδότηση για την έρευνα» αναφέρει. Μάλιστα, το πανεπιστήμιο κατοχύρωσε τις πατέντες, πλήρωσε τους δικηγόρους, έστησε την εταιρεία και σήμερα αποδέχεται μόνο ένα ελάχιστο, συμβολικό, ποσό των κερδών. «Στον Καναδά σε κρίνουν μόνο για τη δουλειά σου,όχι για το φύλο σου ή για άλλα κοινωνικά χαρακτηριστικά. Οι ευκαιρίες δίνονται σε αυτούς που τις κυνηγούν.Γνωρίζω πολλά παιδιά που είναι πολύ πιο έξυπνα από εμένα και έμειναν στην Ελλάδα. Θλίβομαι στην ιδέα ότι αν ήταν στο εξωτερικό θα έκαναν καταπληκτική δουλειά.Πολλές φορές συμμετείχα σε συνέδρια όπου η αντιπροσώπευση των ελληνικών πανεπιστημίων ήταν μηδαμινή.Δεν είναι θέμα μυαλών αλλά βασικών προϋποθέσεων» καταλήγει....