Οι επιπλοκές της θερμοθεραπείας είναι ανάλογες με τον τρόπο εφαρμογής της (τοπική, περιοχική ή ολοσωματική) Το είδος της υπερθερμίας (η ογκοθερμία δεν έχει παρενέργειες, η υπερθερμία έχει ελάχιστες και ασήμαντες) με την έκταση και το είδος του νοσήματος τα συμπαρομαρτούντα νοσήματα την ηλικία την γενική κατάσταση Οι περισσότεροι φυσιολογικοί ιστοί δεν παραβλάπτονται κατά την θερμοθεραπευτική συνεδρία, αν η θερμοκρασία στον ιστό παραμένει κάτω από 43.8°C. Επειδή όμως τα χαρακτηριστικά των διαφόρων ιστών διαφέρουν (θερμοχωρητικότητα, απαγωγή θερμότητας, θερμοαντοχή), είναι δυνατή η υπερθέρμανση σε κάποια σημεία. Στην περιοχική ογκοθερμία εμφανίζονται σπανίως εγκαύματα του δέρματος με εκδηλώσεις οίδημα, ερυθρότητα, φυσαλίδες, πόνο (1, 5, 7). Η ολοσωματική θερμοθεραπεία είναι δυνατόν να παρουσιάσει συχνά ναυτία, διάρροια και εμέτους μετά τη συνεδρία (7), σπανιότερα δε και σοβαρότερες επιπλοκές, ανάλογα με το πόσο βαρειά είναι η κατάσταση του ασθενούς και από τί συνυπάρχοντα νοσήματα πάσχει (1, 3, 7). Παρόν και μέλλον της ογκο-υπερθερμίας Η τεχνολογική πρόοδος κατέστησε πλέον εφικτή την εφαρμογή της πανάρχαιας αυτής θεραπευτικής ιδέας, χωρίς τις επιπλοκές και παρενέργειες του παρελθόντος. Σήμερα όλες σχεδόν οι περιπτώσεις καρκίνου μπορούν να απολαύσουν άμεσα ή έμμεσα οφέλη από τη συμπλήρωση της βασικής θεραπείας τους με κάποια μορφή θερμοθεραπείας, είτε περιοχική είτε ολοσωματική. Είναι βέβαιο ότι στο μέλλον οι τεχνολογία και οι τεχνικές θα εκλεπτυνθούν ακόμη περισσότερο. Οπως σε όλες τις ιατρικά προηγμένες χώρες, έτσι και στην Ελλάδα, ήρθε πλέον η στιγμή να προσφερθεί στο κοινό η ευεργετική, ακίνδυνη και περιωρισμένου κόστους υπερθερμία και ογκοθερμία. Περίληψη Υπερθερμία: Μηχανισμοί δράσης στον καρκίνο. Περιλαμβάνουν: Έναρξη της αποπτωτικής διαδικασίας (προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος) που δεν υπάρχει στον καρκίνο. Απόπτωση και καρινικών κυττάρων μακρυά από την περιοχή του κύριου όγκου (abscopal effect) Επαύξηση του ακτινοθεραπευτικού αποτελέσματος. Επαύξηση του χημειοθεραπευτικού αποτελέσματος. Επαύξηση του αποτελέσματος της ανοσοθεραπείας (εμβόλια, αυτεμβόλια, δενδριτικά κύτταρα, ιός Newcastle). Μή ειδική ανοσοδιέγερση. Επιλογή βιβλιογραφίας van der Zee J. Heating the patient: a promising approach? Annals of Oncology 2002; 13(8):1173–1184. Hildebrandt B, Wust P, Ahlers O, et al. The cellular and molecular basis of hyperthermia. Critical Reviews in Oncology/Hematology 2002; 43(1):33–56. Wust P, Hildebrandt B, Sreenivasa G, et al. Hyperthermia in combined treatment of cancer. The Lancet Oncology 2002; 3(8):487–497. Alexander HR. Isolation perfusion. In: DeVita VT Jr., Hellman S, Rosenberg SA, editors. Cancer: Principles and Practice of Oncology. Vol. 1 and 2. 6th ed. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins, 2001. Falk MH, Issels RD. Hyperthermia in oncology. International Journal of Hyperthermia 2001; 17(1):1–18. Dewhirst MW, Gibbs FA Jr, Roemer RB, Samulski TV. Hyperthermia. In: Gunderson LL, Tepper JE, editors. Clinical Radiation Oncology. 1st ed. New York, NY: Churchill Livingstone, 2000. Kapp DS, Hahn GM, Carlson RW. Principles of Hyperthermia. In: Bast RC Jr., Kufe DW, Pollock RE, et al., editors.Cancer Medicine e.5. 5th ed. Hamilton, Ontario: B.C. Decker Inc., 2000. Feldman AL, Libutti SK, Pingpank JF, et al. Analysis of factors associated with outcome in patients with malignant peritoneal mesothelioma undergoing surgical debulking and intraperitoneal chemotherapy. Journal of Clinical Oncology 2003; 21(24):4560–4567. Chang E, Alexander HR, Libutti SK, et al. Laparoscopic continuous hyperthermic peritoneal perfusion. Journal of theAmerican College of Surgeons 2001; 193(2):225–229. Torigoe T, Tamura Y, Sato N. Heat shock proteins and immunity: application of hyperthermia for immunomodulation.International Journal of Hyperthermia 2009; Dec;25(8):610-6....