Ο παρθενογενεσιακός ιστορικός είναι τυφλωμένος από το αποκαλυπτικό φως των ιερών του κειμένων περισσότερο απ' ό,τι οι εν λόγω αντιδαρβινιστές από το φως της «Γενέσεως». Διότι ενώ εκείνοι διαβάζουν σωστά τον Δαρβίνο, αυτός διαβάζει λανθασμένα Σβορώνο. Η παραμόρφωση απόψεων που εμποδίζουν την καλλιέργεια του δόγματός του και η έλλειψη διάθεσης για πραγματικό ιστοριογραφικό διάλογο είναι ένα δεύτερο χαρακτηριστικό του παρθενογενεσιακού ιστορικού. Οταν του αποδεικνύεις ότι έχει διαστρεβλώσει πλήρως τις απόψεις του Σβορώνου, αυτός ταυτολογεί: επαναλαμβάνει τη διαστρέβλωση· όταν του επισημαίνεις ότι ο Anderson δηλώνει ότι δεν θεωρεί τη θεωρία του καθολικής ισχύος, αυτός επικαλείται την απήχηση της θεωρίας του Anderson. Αν δεν πίστευα ότι είναι λάθος να χρησιμοποιείται ο όρος ψύχωση για τη σχέση των πιστών με το θρησκευτικό τους δόγμα, τη στάση του παρθενογενεσιακού ιστορικού απέναντι σε απόψεις διαφορετικές από τη δική του θα τη χαρακτήριζα με τον όρο με τον οποίο ο ίδιος χαρακτηρίζει ορισμένους αντιπάλους του. Ωστόσο αισθάνομαι ότι δικαιούμαι να χρησιμοποιήσω μεταφορικά έναν παρεμφερή όρο για την αντιφατικότητα (που δεν υπάρχει στον εκκλησιαστικό πιστό) της συμπεριφοράς του προς το ιστοριογραφικό του δόγμα: ενώ από τη μια, με την απομυθοποιητική του διάθεση, παρουσιάζεται υποστηρικτής μιας αντικειμενικότερης προσέγγισης της Ιστορίας, από την άλλη, με την πεποίθησή του ότι «σκοπός μιας Ιστορίας που σκέπτεται είναι να επουλώσει τις πληγές» μεταξύ αντιπάλων εθνών, γίνεται κήρυκας μιας ιδεολογικοπολιτικής χρήσης της Ιστορίας, ανάλογης με εκείνη για την οποία λοιδορεί τους εθνικιστές ιστορικούς. Αν αυτό δεν είναι «σχιζοφρενική» αντίληψη της ιστοριογραφίας, τότε τι είναι; Ο κ. Νάσος Βαγενάς είναι καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών....