Domain Names - Γαλήνη πριν την καταιγίδα;

Του Απόστολου ’νθιμου M.L.E., LL.M., Δικηγόρου
e-mail: sympraxi@otenet.gr

Στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία του διαδικτύου, η οικονομία βιώνει εξελίξεις εκπληκτικής ταχύτητας στο λειτουργικό της πλαίσιο. Παράδειγμα τρανταχτό αποτελεί τον τελευταίο καιρό η ανύψωση των ονομάτων διαδικτύου (τα γνωστά σε όλους μας domain names) σε εμπορικά αγαθά.

Γιατί χαρακτηρίζω το domain name εμπορικό αγαθό; Διότι, βασική προϋπόθεση για την άσκηση ηλεκτρονικού εμπορίου αποτελεί η δημιουργία ενός χώρου στο Διαδίκτυο, όπου θα καθίσταται δυνατή η πρόσβαση των πελατών και η κατάρτιση συναλλαγών. Μία από τις θεμελιώδεις παραμέτρους που πρέπει να εξετάζεται ιδιαίτερα, είναι και η επιλογή της "ηλεκτρονικής διεύθυνσης" του καταστήματος, δηλαδή του "domain name".

Η σπουδαιότητα της επιλογής αυτής για την ανάπτυξη ηλεκτρονικών εφαρμογών εμπορίου είναι κάτι παραπάνω από εμφανής. Οι εκάστοτε επιχειρήσεις που προβάλλουν τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τους στο διαδίκτυο, έχουν το πλεονέκτημα της άμεσης σύνδεσης της ηλεκτρονικής τους παρουσίασης με την αντίστοιχη επωνυμία, το σήμα ή τον διακριτικό τίτλο τους στον υλικό κόσμο, με εκείνα δηλαδή τα στοιχεία που τις έχουν καταστήσει γνωστές στην αγορά. Η επέκταση των εμπορικών δραστηριοτήτων τους στο διαδίκτυο αποβλέπει στην αξιοποίηση της οικουμενικότητας που αυτό προσφέρει, καθιστώντας έτσι πολλαπλάσια ευκολότερη την πρόσβαση των ενδιαφερομένων, οι οποίοι με την πληκτρολόγηση απλώς και μόνο της ονομασίας που εικάζουν ότι η επιχείρηση έχει επιλέξει σε μία από τις παρεχόμενες μηχανές αναζήτησης, θα βρεθούν μπροστά στο "κυβερνοκατάστημα" της αρεσκείας τους.

Όλα αυτά ηχούν βέβαια ως προπαίδεια για τους μυημένους του χώρου. Τα "σαΐνια" του Ίντερνετ αντιλήφθηκαν από πολύ νωρίς την αξία των domain names (ποιος δεν έχει ακούσει για τον περίφημο κύριο Toeppen, ο οποίος είχε κατοχυρώσει από το 1994 400 και πλέον domain names στις ΗΠΑ, η πλειοψηφία των οποίων αντιστοιχούσαν σε επωνυμίες ή προϊόντα πασίγνωστων πολυεθνικών εταιριών), και έχουν ήδη κάνει τη ζημιά τους στις εξελιγμένες οικονομίες. Περιπτώσεις κατοχύρωσης domain names παγκόσμιου βεληνεκούς από "κυβερνοκαταληψίες" (cybersquatters) έχουν κάνει τον γύρο όλων των ΜΜΕ του κόσμου, έτσι ώστε να μην χρειάζεται να τις επαναλάβουμε.

Η ειδησεογραφία σταματά όμως τις περισσότερες φορές στο θεαματικό στοιχείο της πληροφορίας, παραμελώντας την ουσία. Είναι αλήθεια πως πολλές εταιρίες βρέθηκαν θύματα εκβιαστών του Κυβερνοχώρου, προκειμένου να επανακτήσουν το σήμα, την επωνυμία ή το διακριτικό τους γνώρισμα, καταβάλλοντας υπέρογκα ποσά. Οι ειδήσεις δε σταματούν όμως εδώ. Μόλις τώρα αρχίζουν τα ενδιαφέροντα για τους συνετούς και νομοταγείς επιχειρηματίες.

Ας αρχίσουμε από την μητέρα όλων των δικτύων, τις ΗΠΑ. Εκεί έχουν προ πολλού ξεπεραστεί οι κραυγαλέες προσβολές σημάτων και λοιπών διακριτικών γνωρισμάτων στο διαδίκτυο, με την ψήφιση του νόμου προστασίας των καταναλωτών κατά της κυβερνοκατάληψης (Anticybersquatting Consumer Protection Act) στα τέλη του 1999, που συνιστά ειδικό νόμο για την καταπολέμηση του επονομαζόμενου domain grabbing. Η μέχρι σήμερα υπάρχουσα πρακτική έχει δείξει κάτι παραπάνω από θετικά αποτελέσματα.

Ακολούθως, σε παγκόσμιο επίπεδο, έχει συσταθεί υπό την εποπτεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Πνευματικής Ιδιοκτησίας, σε συνεργασία με τη στο μεταξύ γνωστή ICANN (το διαχειριστικό όργανο του διαδικτύου σε παγκόσμιο επίπεδο, που αντικατέστησε την ΙΑΝΑ), ένα υπερεθνικό δικαστήριο επίλυσης διαφορών domain names αναφορικά με τα generic top level domain names .com, .org, και .net.

Οποιοσδήποτε ανά την υφήλιο διαπιστώσει παραβίαση των δικαιωμάτων του στο πλαίσιο αυτών των gtld's, δικαιούται να καταφύγει σε αυτό το δικαστικό όργανο, οι αποφάσεις του οποίου γίνονται σεβαστές από τη Network Solutions Inc., αλλά και όλους τους άλλους διαχειριστές gtld's. Ήδη η νομολογία του δικαστηρίου πλησιάζει μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο τις … 1000 αποφάσεις, δείγμα αντιπροσωπευτικό της "κυβερνοπειρατείας" στα χρυσοφόρα gtld's.

Και φτάνουμε πλέον στην κατάσταση που επικρατεί στα πάτρια εδάφη. Από πολλούς γνώστες (και μη) του χώρου άκουγα κατά καιρούς, πως δεν υπάρχει τρόπος να ζητήσεις να ακυρωθεί η καταχώρηση κάποιου domain name, αν διαπιστωθεί ότι αυτό προσβάλλει το σήμα ή άλλα γνωρίσματα της επιχείρησής σου. Η άποψη αυτή είναι μάλλον προϊόν άγνοιας, ή καλύτερα "κυβερνοφοβίας", όπως θα αποδείξω στη συνέχεια.

Καταρχήν, ας μου επιτραπεί να υπενθυμίσω σύντομα μερικά γνωστά στοιχεία, αναφορικά με τη διαχείριση του ελληνικού domain [.gr]. Το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών είναι ιεραρχικά το υψηλότερο κυβερνητικό όργανο, επιφορτισμένο με ζητήματα διαχείρισης του διαδικτύου. Αυτό ανέθεσε στην Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) τη διαχείριση και τον έλεγχο του ελληνικού domain. Η τελευταία μεταβίβασε το καθαρά τεχνικό μέρος της παραχώρησης ονομάτων διαδικτύου στο Ινστιτούτο Πληροφορικής του Ιδρύματος Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΠ - ΙΤΕ) του πανεπιστημίου Ηρακλείου.

Αυτά ως προς τη γραφειοκρατία. Τι γίνεται τώρα στην πράξη.

Μια επιχείρηση (ή και ένα πρόσωπο) που διαπιστώνει την καπηλεία του ονόματος, της επωνυμίας ή του σήματός του στο διαδίκτυο από κάποιον άλλον, μπορεί πρώτα πρώτα να έρθει σε επαφή μαζί του. Αυτό μάλιστα μπορεί να διευθετηθεί από το ΙΠ - ΙΤΕ, καθώς αυτό είναι αρχικά το αρμόδιο όργανο επίλυσης των διαφορών που ανακύπτουν αναφορικά με την χρήση των domain names είναι στη χώρα μας. Το ΙΠ - ΙΤΕ επιφορτίζεται ωστόσο μόνο με τη διεξαγωγή διαδικασίας συμβιβασμού. Αν η συμβιβαστική προσπάθεια αποτύχει, η διαφορά παραπέμπεται στην Ε.Ε.Τ.Τ., η οποία έχει τη δικαιοδοσία επίλυσης του θέματος σε δεύτερο επίπεδο. Και σε αυτό το στάδιο επιχειρείται ωστόσο μόνο απόπειρα συμβιβαστικής επίλυσης. Αν αυτή δεν τελεσφορήσει, η Ε.Ε.Τ.Τ. μπορεί να εκδόσει γνωμάτευση.

Αν και τότε οι ενδιαφερόμενοι δεν θεωρήσουν την διαφορά ως περατωμένη, τον λόγο έχουν πλέον τα δικαστήρια.

Τι έχει γίνει τώρα μέχρι στιγμής στη χώρα μας; Το ΙΠ - ΙΤΕ αποφεύγει την εμπλοκή του στις νομικές συμπληγάδες, παραπέμποντας τα σχετικά προβλήματα κατευθείαν στην ΕΕΤΤ. Η τελευταία δεν έχει εκδώσει μέχρι σήμερα καμία γνωμάτευση σχετικά με κάποια αντιδικία. Συμπέρασμα: Το βάρος πέφτει στους λειτουργούς της Θέμιδος.

Στα δάχτυλα του ενός χεριού μετρώνται προς το παρόν οι περιπτώσεις που έφτασαν στο ακροατήριο, με αντικείμενο τη διαφορά ως προς τη νομιμότητα χρήσης ενός domain name. Ποια είναι λοιπόν τα συμπεράσματα από τις πρώτες δικαστικές αποφάσεις; Μία λέξη αρκεί για να τα περιγράψει: Θετικότατα. Οι δικαστές αντιλήφθηκαν αμέσως τη σπουδαιότητα κατοχής ενός domain name, ιδιαίτερα όταν αυτό διαθέτει μια δύναμη έλξης, που οφείλεται στην ισχύ που απέκτησε στο παρελθόν είτε στον υλικό κόσμο, είτε στον κυβερνοχώρο. Οι φορείς σημάτων ή άλλων γνωρισμάτων δεν επιτρέπεται να περιορίζονται στη χρήση τους, ακόμη και όταν αυτή μέλλεται να γίνει στο διαδίκτυο. Για τους λόγους αυτούς, οι τελευταίοι έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν την αφαίρεση ενός domain name από τους αρχικούς κατόχους, οι οποίοι, εκμεταλλευόμενοι την αρχή της χρονικής προτεραιότητας στην καταχώρηση και της μοναδικότητας στην παραχώρηση, κατοχύρωσαν ως domain names ενδείξεις, που καμία σχέση δεν έχουν με τους ίδιους.

Για να μιλήσουμε με στοιχεία: Η πλέον γνωστή υπόθεση στην Ελλάδα, η διαφορά amazon.com ./. amazon.gr έχει περαιωθεί, με νικήτρια την πρώτη. Η καταχώρηση της δεύτερης ακυρώθηκε, το site απενεργοποιήθηκε, και το domain name κατοχυρώθηκε από εκπρόσωπο της πρώτης.

’λλες δύο υποθέσεις, που εκδικάστηκαν στην αίθουσα του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, δικαίωσαν τους νόμιμους δικαιούχους σε βάρος εκείνων που παράνομα πρόλαβαν να κατοχυρώσουν domain names που δεν τους ανήκαν (www.smartnet.gr και www.elex.gr).

Ποιο είναι άρα το πόρισμα που προκύπτει από τα παραπάνω, ως προς την διαμάχη για μια θέση στο διαδίκτυο; Νομίζω πως είναι σαφές: Ουδείς ατιμώρητος! Τα φληναφήματα περί του αντιθέτου έπεσαν στο κενό. Μένει πλέον να γίνει αντιληπτό από τους χρήστες, αλλά και τους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στον χώρο του Ίντερνετ, ότι η πάταξη των κυβερνοκαταληψιών είναι δυνατή και στην Ελλάδα, κάτι που έχει γίνει ήδη συνείδηση στις προηγμένες τεχνολογικά χώρες, αν λάβουμε υπόψη μας το πλήθος των αποφάσεων που έχουν εκδοθεί στις ΗΠΑ και τη Γερμανία.

Απόστολος ’νθιμος
M.L.E., LL.M., Δικηγόρος
sympraxi@otenet.gr



Αποκτήστε μια δωρεάν συνδρομή στο InterBIZ

Επιστροφή στο Αρχείο ’ρθρων Παλαιών Τευχών
Επιστροφή στις Επιχειρηματικές Σελίδες

Copyright 2000
Υποδείξεις, Ερωτήσεις, Σχόλια στην διεύθυνση gepiti@gepiti.com