Το πρόβλημα του έτους 2000

[InterBIZ Newsletter Logo]

Το πρόβλημα του έτους 2000

Η έκφραση Δαμόκλειος Σπάθη είναι ίσως η καλύτερη περιγραφή που μπορεί να δώσει κανείς στο πρόβλημα του έτους 2000 (Y2K για τους αμερικανοτραφείς). Ο Δαμοκλής ήταν αυλικός του Διονυσίου του Πρεσβύτερου, Τύραννου των Συρακούσιων. Όταν κάποτε σχολίασε μπροστά στον Διονύσιο πόσο όμορφη και ευτυχισμένη είναι η ζωή των ηγεμόνων, εκείνος τον κάλεσε σε ένα πολύ πλούσιο και πολυτελές δείπνο. Η ώρα κύλησε πολύ ευχάριστα για τον Δαμοκλή μέχρι που ο Διονύσιος του έδειξε ένα σπαθί που κρεμόταν πάνω από το κεφάλι του. Το σπαθί, που κρατιόταν στην θέση του από μια αλογότριχα, είχε τοποθετηθεί εκεί από τον Διονύσιο για να δείξει πόσο ανασφαλής και επίφοβη είναι πάντα η θέση των ηγεμόνων και των ισχυρών.

Το πρόβλημα του έτους 2000 φαίνεται πως αποτελεί σήμερα ένα παρόμοιο σπαθί που κρέμεται πάνω από το κεφάλι της παγκόσμιας οικονομίας. Φαινομενικά το πρόβλημα είναι απλό. Όπως λέμε τρένο αντί για σιδηρόδρομος και AIDS αντί για Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοποιητικής Ανεπάρκειας, έτσι και οι Η/Υ για πολλά χρόνια έλεγαν 89 αντί για 1989.Η συντόμευση αυτή ήταν πολύ βολική γιατί με τον τρόπο αυτό οι εργαζόμενοι είχαν να πληκτρολογήσουν λιγότερα πράγματα και οι υπολογιστές να διαχειριστούν λιγότερα δεδομένα.

Το πρόβλημα άρχισε να γίνεται ορατό στις αρχές της δεκαετίας του 90 όταν οι προγραμματιστές κατάλαβαν πως 00-98 (δηλαδή 2000-1998) δεν μας κάνει 2 αλλά 98 χρόνια! Έτσι, οποιαδήποτε εργασία με χρονολογίες (π.χ. υπολογισμός τόκων) απλώς δεν μπορεί να εκτελεστεί αφού ο τρόπος υπολογισμού της δίνει αρνητικά νούμερα.

Εκ πρώτης όψεως, φαίνεται να πρόκειται για ένα ενοχλητικό μεν αλλά όχι και τόσο τραγικό πρόβλημα. Κάποια προγράμματα δεν θα δουλεύουν, μερικές εργασίες θα αργήσουν να γίνουν και κάποιοι τεχνικοί θα πληρωθούν πανάκριβα για να τακτοποιήσουν το μπέρδεμα.

Όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες προγράμματα και δισεκατομμύρια γραμμές κώδικα σε όλο τον κόσμο που πρέπει να ελεγχθούν και να διορθωθούν. Σε πολλές περιπτώσεις τα προγράμματα αυτά είναι τόσο παλιά και μπερδεμένα που ακόμη και οι άνθρωποι που τα έφτιαξαν δεν θυμούνται πια τι έκαναν και πρέπει να τα ξαναφτιάξουν από την αρχή. ’λλα έχουν κατασκευαστεί από ομάδες εργασίας που δεν υπάρχουν πια και το να διορθωθούν κοστίζει περισσότερο απ ότι να ξαναγραφτούν από την αρχή.

Δυστυχώς η κατάσταση έγινε επικίνδυνη γιατί πολλοί αμέλησαν να λύσουν έγκαιρα το πρόβλημα. Αφού το κόστος ήταν πολύ μεγάλο και το πρόβλημα όχι άμεσα ορατό, η κατάσταση έχει αφεθεί στην τύχη της με ότι μπορεί να συνεπάγεται αυτό. Και δυστυχώς συνεπάγεται πολλά.

Αν η Τράπεζά σας δεν μπορεί να κάνει πληρωμές (γιατί δεν μπορεί να υπολογίσει τους τόκους) πόσο νομίζετε πως θα μπορέσει να σταθεί η επιχείρησή σας χωρίς κεφάλαια κίνησης; Είναι βέβαιο πως αν ο τραπεζικός τομέας δεν λύσει το πρόβλημα του 2000 και κάνει στάση πληρωμών, η παγκόσμια οικονομία θα καταρρεύσει.

Ας πάρουμε όμως το αισιόδοξο σενάριο και ας υποθέσουμε πως μέχρι την 31/12/1999 όλες οι τράπεζες θα έχουν λύσει το πρόβλημα. Πόσο θα μπορέσουν να σταθούν αν οι επιχειρήσεις δεν πληρώνουν τα χρέη τους και δεν καταθέτουν σε αυτές τα ταμειακά τους διαθέσιμα; Τα πάντα θα πάψουν να λειτουργούν αν οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να υπολογίσουν τις ημερομηνίες εισπράξεων και πληρωμών τους.

Ας είμαστε όμως ακόμη πιο αισιόδοξοι. Έστω πως και οι επιχειρήσεις έχουν λύσει το πρόβλημα ή έστω καταφέρνουν να μπαλώσουν κάπως τα πράγματα και να συνεχίσουν χωρίς σοβαρά προβλήματα την λειτουργία τους. Που θα βρουν χρήματα να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους και να συνεχίσουν την λειτουργία τους αν δεν κάνουν πωλήσεις;

’μεσα ή έμμεσα ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων που κυκλοφορούν στην οικονομία προέρχεται από το κράτος (μισθοί δημοσίων υπαλλήλων, συντάξεις, αγορές αγαθών και προμήθεια υπηρεσιών κ.λπ.). Το δημόσιο είναι ίσως ο πιο αδύνατος κρίκος της αλυσίδας που λέγεται πρόβλημα του έτους 2000. Ο λόγος γι' αυτό είναι τόσο η δυσκινησία του όσο και το γεγονός ότι πολλά από τα συστήματα που χρησιμοποιεί αλληλεξαρτώνται με τρόπους που δεν μπορεί εύκολα να διαγνώσει κανείς. Μπορεί για παράδειγμα να διορθωθεί το Χ μεγάλης σημασίας (mission critical) σύστημα αλλά αν αυτό παίρνει δεδομένα από άλλα 10 λιγότερο κρίσιμα συστήματα και κάποια ή έστω ένα από αυτά πάψει να λειτουργεί, θα σταματήσει όλη η αλυσίδα με απρόβλεπτα ακόμη αποτελέσματα.

Δυστυχώς όμως, το πρόβλημα του 2000 δεν περιορίζεται μόνο σε προγράμματα ή μεγάλα συστήματα (τράπεζες, μεγάλοι οργανισμοί κ.λπ.). Το BIOS (Basic Input Output System) και το λειτουργικό σύστημα του Η/Υ έχουν και αυτά τους περιορισμούς τους. Για παράδειγμα, σχεδόν όλα τα PC δεν θα μπορέσουν να κάνουν από μόνα τους την μετάβαση από 31/12/1999 σε 1/1/2000 Το ρολόι τους θα γυρίσει πίσω στο 1980. Ευτυχώς όμως για τα περισσότερα θα απαιτηθεί απλώς να ξαναορίσουμε την ημερομηνία και μετά θα λειτουργούν κανονικά. Κάποιοι χρήστες ίσως να ταλαιπωρηθούν αλλά σε γενικές γραμμές τα αποτελέσματα για τους περισσότερους από εμάς δεν φαίνεται πως θα είναι καταστροφικά (για πληροφορίες σχετικά με τα προϊόντα της Microsoft και το έτος 2000 σας συμβουλεύουμε να συμβουλευτείτε το Microsoft Year 2000 Resource Center στην διεύθυνση http://www.microsoft.com/year2000).

Αν όλα τα παραπάνω δεν είναι αρκετά για να σας κάνουν να ανησυχήσετε, διαβάστε απλώς λίγες από τις ιστορίες τρέλας που κυκλοφορούν στην αγορά:

-Ένας διευθυντής Χημικού Εργοστασίου προβλέπει πως αν δεν αναβαθμίσει τους επεξεργαστές του ή το λογισμικό τους μέρος των εγκαταστάσεών του θα ανατιναχθεί στις 31/12/99 απελευθερώνοντας ατμούς χλωρίνης στην ατμόσφαιρα.

-Διευθυντές Αεροπορικών Εταιριών δηλώνουν πως θα φροντίσουν να μην βρεθούν μέσα σε Αεροπλάνο από την 31/12/99 μέχρι και την δεύτερη εβδομάδα του έτους 2000.

-Εταιρείες ιατρικών συσκευών έχουν δημοσιεύσει κατάλογο με 30 συσκευές που θα πάψουν να λειτουργούν το έτος 2000

-Μια μεγάλη εταιρεία κατασκευής επεξεργαστών έκανε έρευνα στα προϊόντα της και βρήκε ποια από αυτά θα παρουσιάσουν προβλήματα το έτος 2000. Η ευθύνη για την απόφαση του πότε και αν θα ενημερωθούν οι πελάτες που τα έχουν αγοράσει έχει αφεθεί στο τμήμα Marketing!

Ελπίζω τα παραπάνω να μην σας απογοήτευσαν πολύ. Ας ελπίσουμε πως όλα θα πάνε καλά και καμία από τις πραγματικά κρίσιμες εφαρμογές δεν θα δημιουργήσουν πρόβλημα. Θα τελειώσουμε αυτό το άρθρο με μια σειρά από άλλα προβλήματα που αξίζει τον κόπο να συζητήσετε με τους φίλους σας για να τους δείξετε τι θα πει πραγματικός γνώστης των προβλημάτων της χιλιετίας (αφού δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε για ν' αποτρέψουμε την καταστροφή, τουλάχιστον ας το διασκεδάσουμε).

Το 2^ο πρόβλημα του έτους 2000.

Δίσεκτα είναι όλα τα έτη που διαιρούνται δια 4 εκτός από όσα διαιρούνται δια 100 (1700, 1800, 1900, κ.λπ.). Αν όμως κάποιο έτος διαιρείται δια 100 και δια 400 τότε είναι δίσεκτο. Το 2000 λοιπόν είναι δίσεκτο και γι' αυτό θα υπάρξει η 29^η Φεβρουαρίου 2000. Βεβαιωθείτε λοιπόν πως το λογισμικό σας μπορεί να διαχειριστεί πράξεις με αυτή την ημερομηνία.

Το 3^ο πρόβλημα του έτους 2000

Πολλά προγράμματα βρίσκουν την ημέρα της εβδομάδας με βάση τα 2 τελευταία ψηφία της χρονιάς. Για τον λόγο αυτό, το Σάββατο 1/1/2000 θα νομίζουν πως η ημέρα είναι Δευτέρα 1/1/1900 και όλες οι αναφορές σε ημέρες της εβδομάδος θα είναι λανθασμένες.

Το πρόβλημα του έτους 1999

Πρόκειται για ένα χρηστικό και όχι προγραμματιστικό πρόβλημα. Στην δεκαετία του 80, όσοι ήθελαν να καταχωρήσουν ένα συμβάν χωρίς ημερομηνία λήξεως, έβαζαν σαν ημερομηνία την 9/9/99 (έπρεπε να βάλουν υποχρεωτικά μια ημερομηνία διαφορετικά το πρόγραμμα δεν δεχόταν την καταχώρηση). Φυσικά κανείς σήμερα δεν γνωρίζει πόσες τέτοιες καταχωρήσεις υπάρχουν και που βρίσκονται. Ας ελπίσουμε πως καμία από αυτές δεν αναφέρεται σε κάτι τόσο σημαντικό που να δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα (π.χ. ημερομηνία διαγραφής όλων των αρχείων: 9/9/99).

Το πρόβλημα του δείκτη DOW JONES

Πρόκειται για ένα πιθανό πρόβλημα του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης που θα αργήσουμε πολύ να το δούμε στην Ελλάδα αλλά έχει αρκετές ομοιότητες με εκείνο του έτους 2000. Τα περισσότερα προγράμματα παρακολούθησης του δείκτη DOW JONES μπορούν να διαχειριστούν μόνο μέχρι 4 ψηφία. Αυτό σημαίνει πως όταν ο δείκτης ξεπεράσει τις 10.000 μονάδες (κάτι που μέχρι πρόσφατα φαινόταν πως θα έκανε σύντομα) πολλά από τα προγράμματα παρακολούθησης του δείκτη απλώς θα πάψουν να λειτουργούν.

Γιώργος Επιτήδειος

Αποκτήστε μια δωρεάν συνδρομή στο InterBIZ

Επιστροφή στο Αρχείο ’ρθρων Παλαιών Τευχών
Επιστροφή στις Επιχειρηματικές Σελίδες