Τι είναι Portal (πύλη)
(Και γιατί το πολυδιαφημισμένο flash.gr μπορεί να είναι ένα πολύ καλό site, αλλά δεν είναι portal)
Η λέξη Portal χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στο χώρο της επιστημονικής φαντασίας όπου υποδήλωνε την πύλη χάρη στην οποία οι ήρωες ενός έργου (ή οι παίκτες ενός παιγνιδιού) μπορούσαν να περάσουν άμεσα σε άλλους κόσμους και να βρεθούν αυτοστιγμεί οπουδήποτε επιθυμούσαν.
Ήταν λοιπόν πολύ φυσικό για τους χρήστες του Internet (μεγάλο ποσοστό των οποίων αγαπά την επιστημονική φαντασία) να χρησιμοποιήσουν το ίδιο όρο για να περιγράψουν όσα sites τους άνοιγαν τις πύλες του δικτύου και τους παρείχαν τη δυνατότητα να "μεταφερθούν" σε όποιον "κόσμο" επιθυμούσαν. Και τα sites αυτά δεν ήταν άλλα από τα "Εργαλεία Αναζήτησης του Internet" (συνήθως κατάλογοι όπως το Yahoo!) τα οποία χρησιμεύουν πάντα ως σημείο εκκίνησης για τους χρήστες του δικτύου οπουδήποτε και αν θέλουν να βρεθούν. (Όταν δεν γνωρίζουμε πού θα βρούμε ό,τι αναζητούμε μέσα στο δίκτυο, επισκεπτόμαστε πάντοτε ένα εργαλείο αναζήτησης και εκείνο μας κατευθύνει στο σχετικό site.)
Έτσι, τα Portals λειτουργούσαν αρχικά ως απλές "πινακίδες" οι οποίες οδηγούσαν τους χρήστες στα άλλα sites του δικτύου. Σύντομα όμως οι διαχειριστές τους συνειδητοποίησαν ότι με τον τρόπο αυτό είχαν αποκτήσει τη δυνατότητα να κατευθύνουν τους χρήστες του Internet όπου οι ίδιοι επιθυμούσαν.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της πορείας που πήραν τα πράγματα όταν έγινε κατανοητή η ισχύς των Portals είναι ο καιρός. Τα πρώτα χρόνια του δικτύου οι μετεωρολογικές πληροφορίες παρέχονταν από εξειδικευμένα sites όπως το www.intellicast.com. Οι υπεύθυνοι του Yahoo! όμως σκέφθηκαν ότι θα αποκτούσαν πολύ περισσότερα διαφημιστικά έσοδα αν παρείχαν οι ίδιοι αυτές τις πληροφορίες, αντί να "στέλνουν" απλώς τους χρήστες κάπου αλλού. Έτσι, δημιούργησαν μια αντίστοιχη υπηρεσία και αντί οι χρήστες να επισκέπτονται μόνο μια φορά το Yahoo!, να μαθαίνουν από εκεί για την ύπαρξη του www.intellicast.com και στη συνέχεια να πηγαίνουν συνεχώς στο Intellicast, έγιναν, στην πλειοψηφία τους, τακτικοί επισκέπτες του Yahoo! Weather.
Με τον τρόπο αυτό γεννήθηκε η σύγχρονη έννοια του Portal. Πρόκειται για ένα site βασισμένο πάνω σε έναν κατάλογο πληροφοριών Internet το οποίο προσπαθεί να κάνει τους χρήστες να το επισκέπτονται κάθε φορά που ζητούν κάτι μέσα από το δίκτυο και δεν γνωρίζουν πού θα το βρουν. Αν ζητούν κάτι εξειδικευμένο τότε το Portal τους κατευθύνει στο ανάλογο site (αν υπάρχει). Αν όμως ζητούν κάτι κοινότυπο ή δημοφιλές (π.χ. ειδήσεις) τότε το Portal προσπαθεί να τους οδηγήσει στις υπηρεσίες που προσφέρει το ίδιο.
Η πρακτική αυτή φυσικά δεν είναι εντελώς καινούρια, καθώς ακολουθείται συχνά και από μεγάλα supermarkets. Τα "χαρτομάνδηλα μαρινόπουλος" ή το "ρύζι σκλαβενίτης" αποτελούν απλώς εφαρμογές του παραπάνω σκεπτικού το οποίο ουσιαστικά λέει ότι: "Αφού έχω τόσο κόσμο ο οποίος επισκέπτεται τα μαγαζιά μου και επιλέγει από τα ράφια μου, γιατί να πουλάω στους πελάτες μου τα προϊόντα του Χ και να μην δημιουργήσω δικά μου αντίστοιχα είδη για να ωφεληθώ διπλά (κέρδος του πωλητή + κέρδος του παραγωγού)."
Ο παραπάνω ορισμός καθώς και τα παραδείγματα που έδωσα νομίζω ότι εξηγούν γιατί θεωρώ ότι το flash.gr δεν είναι Portal (δεν περιέχει κατάλογο πληροφοριών), ενώ αμφιταλαντεύομαι ακόμη και για την περίπτωση του In.gr (όπου ο κατάλογος είναι σχετικά υποβαθμισμένος). Το flash.gr είναι ένα πολύ καλό ενημερωτικό site. Ποτέ όμως δεν θα περιέχει (και δεν είναι δυνατόν να περιέχει) τα πάντα, και γι' αυτό ποτέ δεν θα γίνει η πύλη την οποία θα χρησιμοποιούν οι χρήστες οτιδήποτε και αν αναζητούν.
Αν θέλετε να δείτε πώς λειτουργεί ένα πραγματικό Portal, σάς συνιστώ να ρίξετε μια προσεκτική ματιά στο Yahoo! Θα δείτε ότι ο κατάλογος βρίσκεται σε περίοπτη θέση, ενώ οι περισσότερες υπηρεσίες (εκτός φυσικά του e-commerce) αναφέρονται μονολεκτικά και με πολύ μικρά γράμματα. Αν όμως επιλέξει κανείς την κατηγορία News & Media, θα δει σε πρώτο πλάνο την επιλογή Yahoo! News και θα πρέπει να σκρολάρει παρακάτω (εκτός του ορατού μέρους της οθόνης για οθόνες 15'') προκειμένου να βρει τις άλλες σχετικές παραπομπές. Αν λοιπόν ο χρήστης ενδιαφέρεται για ειδήσεις, το Yahoo! News θα είναι πάντοτε η πρώτη επιλογή του.
Συνοψίζοντας, επαναλαμβάνω και πάλι ότι ένα Portal πρέπει να αποτελεί το σημείο εισόδου του χρήστη στο web οτιδήποτε και αν επιθυμεί αυτός. Αν πρόκειται για υπηρεσία η οποία παρέχεται από το Portal (είτε αυτόνομα είτε σε συνεργασία με άλλους) τότε ο χρήστης κατευθύνεται διακριτικά προς τα εκεί. Αν όμως πρόκειται για κάτι άλλο, τότε στον χρήστη θα προταθούν όλες οι εναλλακτικές επιλογές άλλων sites για να επιλέξει εκείνη η οποία τον εξυπηρετεί καλύτερα. Μόνο έτσι ο χρήστης θα επιστρέφει πάντοτε στο Portal και θα το χρησιμοποιεί ως βάση για όλες τις ενέργειές του μέσα στο δίκτυο.
Γιώργος Επιτήδειος
gepiti@gepiti.com
Επιστροφή στο Αρχείο ’ρθρων Παλαιών Τευχών Επιστροφή στις Επιχειρηματικές Σελίδες Copyright 1998, 1999, 2000 Γιώργος Επιτήδειος Υποδείξεις, Ερωτήσεις, Σχόλια στην διεύθυνση gepiti@gepiti.com |